۲۰ مهر روز بزرگداشت #حافظ
( زاده سال ۷۲۷ق شیراز – درگذشته سال ۷۹۲ق شیراز ) شاعر غزلسرا
خواجه شمس‌الدین محمدبن بهاء‌الدین حافظ شیرازی، معروف به لسان‌الغیب، ترجمان‌الاسرار ، لسان‌العرفا و ناظم‌الاولیا شاعر بزرگ سده هشتم ایران “برابر قرن چهاردهم میلادی” بود.
او یکی از سخنوران نامی جهان است که بیشتر اشعارش غزل هستند و دیوان اشعارش به غزلیات حافظ معروف است.
گرایش حافظ به شیوه سخن پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوه سخنش با او مشهور است. او از مهم‌ترین تأثیرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود. در قرون هجدهم و نوزدهم اشعار او به زبان‌های اروپایی ترجمه شد و نام او به‌گونه‌ای به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت. هرساله در تاریخ ۲۰ مهرماه، مراسم بزرگداشت حافظ در محل آرامگاه او در شیراز با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی برگزار می‌شود. مطابق تقویم رسمی ایران این روز، روز بزرگداشت حافظ نامیده شده است.
نظر «گوته» آلمانی در مورد «حافظ»:
دکتر محمد بقایی‌ماکان به مناسبت روز بزرگداشت حافظ درباره جایگاه او در شعر و ادبیات ایران به خبرنگار مهر گفت: حافظ بی‌تردید یکی از درخشان‌ترین چهره‌های شعر ایران و جهان است و منزلت او در این زمینه چندان والاست که بزرگترین اندیشمندان و شاعران جهان او را مورد ستایش قرار دادهاند. به‌عنوان نمونه میتوان از ستایش گوته شاعر بزرگ آلمانی یاد کرد که تحت تأثیر زیبایی‌های کلامی و فکری خواجه شیراز گفته است: ای کاش من کوچک‌ترین شاگرد مکتب حافظ میبودم.
وی افزود: ارزش این گفته گوته زمانی میتواند به‌درستی فهم کرد که بدانیم متفکر پرآوازهای مانند محمد اقبال‌لاهوری در قیاس افکار خود با گوته گفته است که من زمانی به محدودیت اندیشه خود پی بردم که با افکار گوته آشنا شدم. از همین روست که در خصوص دیدگاههای بزرگان ادبی و فلسفی جهان در مورد حافظ، کتاب‌هایی به‌زبان فارسی تألیف و ترجمه شده که نشان دهنده میزان تأثیر او بر چهره‌های بزرگ ادبیات جهانی است.
این کارشناس ادبی و فلسفی ادامه داد: چهره‌های بزرگی که جملگی گفتار و افکار او را در قالب تشبیهاتی مانند جواهر درخشان و الماس تراش خورده یاد کردهاند که شیرینی و دلنشینی چهچه هزاردستان را دارد.
این محقق و پژوهشگر حوزه زبان و ادبیات فارسی، درباره معنویت و اخلاق در منظر حافظ نیز اظهار داشت: خواجه شمس‌الدین محمد حافظ‌شیرازی که او را به‌درستی لسان‌الغیب نامیده‌اند، آیینه تمام نمای فرهنگ ایرانی در قالب افکار عرفانی است که خواننده خود را به‌صفای بطن، تعالی روح، دانایی و پیروی از آموزگاران، خردمندان و استحکام شخصیت انسانی و مانند اینها سوق میدهد.
بقایی یادآورشد: اگر در برخی ابیات او دیدگاههای خارج از الگوهای یاد شده ارائه می‌شود، در حقیقت بازگو کننده ارزشهای مطرح در جامعه اوست که در شعر وی تجلی مییابد، ولی در مجموع اشعار حافظ از منظر اخلاق فردی و جمعی مبتنی بر دو اصل معنویت و واقعیت‌های زندگی است.
وی افزود: بدین معنا که او نه آنچنان شیفته عالم بالا است که حقایق زندگی موجود را نادیده بگیرد و نه آنقدر پایبند جهان مادی است که از عالم بالا غافل شود. از این‌رو هدف نهایی شعر حافظ را میتوان در آمیزه‌ای از عقلانیت و معنویت خلاصه کرد.
نویسنده”نیچه اقبال و مولوی” حافظ را یکی از چهره‌های همیشه ماندنی ادبیات جهان دانست و گفت: حافظ مانند سعدی برای زبان و ادبیات فارسی الگویی جاودان است و تنها شاعری است که سبب شده تعریف پدیده‌ای به‌نام شعرنو بی سرانجام بماند زیرا شعر او چه از نظر ساختاری و چه از لحاظ محتوایی، مصداق دقیق شعرنو به‌شمار میآید.
این مترجم و نویسنده در پایان اشاره کرد: از این‌جاست که پدیده‌ای باعنوان شعرنو فقط جنبههای صوری یافته و حافظ بزرگترین دلیل است برای آنکه گفته شود شعر کالا نیست که کهنه و نو داشته باشد. ای بسا که بسیاری از اشعار دهه های اخیر کهنه‌تر از اشعار نخستین دهه‌های شعر فارسی هستند ولی غزلهای ناب به قول گوته با عظمت و جبروت تمام فاتح روزگاران است.
✨روز_بزرگداشت_#حافظ